Verborgen gevaar: junikevers succesvol uit de tuin en het gazon verbannen

Junikevers: fascinerende nachtvlinders van de vroege zomer

De junikever is bij veel tuiniers berucht, omdat zijn larven, de engerlingen, samen met andere schadelijke larven in de tuin aanzienlijke plantenschade kunnen veroorzaken. “Engerling” is een verzamelnaam voor alle larven van de keverfamilie Scarabaeidae, de bladsprietkevers. Tot deze familie behoren onder andere de junikever, de meikever en de rozenkever.

De kleine junikever is in vergelijking met zijn forse verwant, de meikever, iets subtieler, maar zijn engerlingen zijn net zo gulzig. Of de meikever of de junikever verantwoordelijk is voor de schade in het gazon, is daarom niet zo eenvoudig vast te stellen. De engerlingen en het schadebeeld van beide soorten lijken sterk op elkaar en ook de volwassen kevers maken het niet gemakkelijk om ze te onderscheiden.

Wij helpen je bij het identificeren van een engerlingenplaag in de tuin die aan de junikever kan worden toegeschreven en geven je stappen voor de succesvolle en ecologische bestrijding van deze plaag. Een plaagvrije tuin is ook zonder chemische pesticiden mogelijk en zorgt voor een gebalanceerd en gezond ecosysteem!

Van ei tot kever: Levenscyclus en herkenningskenmerken van de junikever

Het ei

Junikever-eieren en hun larven zijn voor leken nauwelijks te onderscheiden van andere engerlingenbroed en ook niet gemakkelijk te vinden. Het junikever-vrouwtje legt tussen de 50 en 80 eieren in zelf gegraven aardse gaten, waaruit na enkele weken de hongerige engerlingen tevoorschijn komen. Omdat de eieren in kleine aardse gaten worden gelegd, zijn junikever-eieren waarschijnlijk nooit te vinden. De dikke larven, de engerlingen, zijn echter iets makkelijker op te sporen.

De larve

Junikeverlarven worden ongeveer 3 cm groot als de engerling zich eenmaal uit zijn strakke C-vorm zou uitstrekken. De larven zijn wit gekleurd met een bruinig hoofd en een grijzig achterlijf. Zijn 3 kleine "armen" zijn goed zichtbaar aan de voorkant van het lichaam aan beide zijden.

Het is vooral belangrijk om de vindplaats te gebruiken om schadelijke vs. nuttige engerlingen te onderscheiden. Omdat alle engerlinglarven voor leken veel op elkaar lijken, is hun vindplaats een doorslaggevende factor om te bepalen of het om een schadelijke soort gaat die bestreden moet worden, of om beschermde soorten.

Schadelijke soorten:
Schadelijke engerlingen worden meestal in zanderige grond gevonden en nooit in compost, mulch of humus.

Nuttige engerlingen:
Engerlingen van de cetoniinae of neushoornkever daarentegen zijn nuttige bodemorganismen die zich voeden met dode plantendelen en dood hout in compost of mulch. Op deze manier dragen ze actief bij aan de humusvorming en ondersteunen ze een gezonde tuin. Beide soorten zijn beschermd, dus engerlingen die in compost, mulch of humus worden gevonden, mogen niet worden vernietigd. Ze zijn absoluut ongevaarlijk en zelfs voordelig voor de gezondheid van planten. Anders is het als de engerlingen zich onder de grasmat of in het zanderige aardbeien- of aardappelbed bevinden. Zanderige, matig droge grond wordt door schadelijke larven zoals de junikever geprefereerd, die zich hier voeden met gezonde plantenwortels en zo aanzienlijke schade kunnen aanrichten. Junikevers eten het liefst graswortels en laten hier ook hun kenmerkende schade achter: dode, losse grasmatten die eenvoudig van de bodem kunnen worden opgetild. Vaak pikken vogels in deze losse delen op zoek naar prooi, omdat ze de junikeverlarven als voedsel bijzonder waarderen. Zo is een besmetting vrij eenvoudig te herkennen.

De kever

Na maximaal 4 jaar in de grond verpopt de junikever zich en komt dan als volwassen kever uit de grond.
Maar hoe zien junikevers eruit? Wanneer zijn ze actief en hoe lang vliegen junikevers voor de paring en ei-afzetting?

De volwassen kever lijkt sterk op de meikever, omdat beide soorten duidelijk behaard zijn en vergelijkbaar getekend. De junikever is echter iets subtieler: met een lichaamslengte van "slechts" ongeveer 1,8 cm is hij iets kleiner dan de meikever en zijn tekening is ook minder extravagant. Lichtbruine vleugelschubben en de lichtgekleurde beharing kenmerken de junikever. De zwermvlucht vindt plaats van juni tot juli, wanneer de kevers in de milde avonduren op zoek gaan naar voedsel en partners voor de paring. Tot in de duisternis kun je ze horen zoemen, voordat ze zich ver in de nacht weer terugtrekken. De junikever brengt slechts ongeveer 6-8 weken als vliegende kever door, voordat hij sterft en plaats maakt voor een nieuwe ondergrondse generatie van de insecten.

Junikevers en meikevers: een gedetailleerde vergelijking

Het verschil tussen de meikever en de junikever is subtiel, maar goed herkenbaar als je eenmaal weet waar je op moet letten. Beide soorten veroorzaken in principe dezelfde schade en komen voor in dezelfde leefgebieden:
Beide engerlingen geven de voorkeur aan zanderige, matig droge grond en voeden zich van daaruit met actieve wortels, zodat aangetaste planten bovengrondse tekenen van aantasting vertonen. Ondanks al deze overeenkomsten gaat het bij de meikever en de junikever echter om twee verschillende soorten, hoewel ze tot dezelfde keverfamilie behoren.

De engerlingen:
De volwassen engerlingen van meikevers en junikevers verschillen in grootte. Omdat de stadia van de larven echter niet eenduidig kunnen worden bepaald en daarmee verschillende maten van de engerlingen van beide soorten tot verwarring kunnen leiden, onderscheid je beide soorten het beste aan de voortbeweging van de engerlingen: de junikeverlarve beweegt zich buikschuivend voort, terwijl de engerling van de meikever zich zijwaarts kronkelend voortbeweegt. Anders lijken beide engerlingsoorten sterk op elkaar, ondanks een iets sterker zwart getint kopgedeelte van de junikever-engerling.

De volwassen kevers:

Het meest opvallend zijn de grootteverschillen en de licht afwijkende kleuringen van beide kevers. Terwijl de meikever ongeveer 3 cm groot wordt, blijft de junikever met minder dan 2 cm iets kleiner.
De meikever is ook iets markanter getekend: met zijn roodbruine vleugelschubben, zwart-witte zijkanttekening en zijn "vacht" is de meikever algemeen bekend. Ook de uitgesproken antennes zijn een opvallend kenmerk van de forse kever. De junikever daarentegen is lichtbruin gekleurd, de beharing iets minder opvallend en hij mist de opvallende antennes. Al met al lijkt de "kleine broer van de meikever" dus iets minder excentriek.

Een verschil in gedrag tussen beide keversoorten is dat meikevers al vanaf mei actief zijn en overdag zwermen, terwijl de junikever iets later uit zijn schuilplaats komt. In alle opzichten: zijn zwermvlucht begint pas in juni en de dieren foerageren (zoeken en vinden van voedsel) bovendien in de beschutting van de schemering en de nacht.

1 van 2

Junikevers in de tuin: bestrijdingsstrategieën en beheer

Junikevers in gazons of bloembedden kunnen op verschillende manieren worden bestreden, bijvoorbeeld met behulp van huismiddeltjes zoals koffiedik tegen de junikever, junikevervallen of door het inzetten van nuttige organismen zoals nematoden. Het gebruik van professionele, biologische bestrijdingsmaatregelen zoals nematoden heeft in principe voordelen boven huismiddeltjes tegen de junikever, waarvan de resultaten vaak niet doorslaggevend zijn en alleen bij zeer milde besmetting of ter preventie kunnen helpen. Als je dus betrouwbaar en duurzaam tegen een plaag wilt behandelen, zijn nuttige organismen zoals de nematoden een effectieve oplossing om de plaag snel te stoppen. Je planten zullen je hier elke minuut dankbaar voor zijn, zoveel is zeker!

  1. Boven de grond bestrijden
    Nematoden kunnen heel goed in combinatie met een junikeverval worden gebruikt. Gifvrije trechtervallen werken met lokstoffen en kleurprikkels die de mannelijke kevers aantrekken op zoek naar paar-bereide vrouwtjes en hen vastzetten. Eenmaal in de trechter kunnen de plompe vliegers niet meer naar buiten en kunnen ze geen verdere schade aanrichten. Zo kunnen volwassen kevers boven de grond worden verzameld en kunnen verdere generaties junikevers worden vermeden.

  2. Onder de grond met nematoden bestrijden
    Voor een snelle stop van het vreten en de actieve bestrijding van de loerende engerlingen is ook een ondergrondse aanpak nodig. Hier komen de nematoden in het spel, die als onzichtbare helpers "van onderaf" een algehele behandeling garanderen.
    Eenmaal in het gietwater op de aangetaste gebieden losgelaten, zoeken de nematoden doelgericht hun prooi op en schakelen deze binnen enkele dagen betrouwbaar uit.
    Omdat nematoden en engerlingen zich op dezelfde diepte in de grond bevinden, storten de kleine, nuttige rondwormen zich onmiddellijk op hun schadelijke prooi, de engerlingen. Dit zorgt voor onmiddellijke verlichting voor aangetaste planten en vermindert de nakomelingen van de junikever voor de komende jaren aanzienlijk. Nematoden zijn daarbij volkomen ongevaarlijk voor planten, mensen en dieren en kunnen worden gebruikt in huishoudens met huisdieren en zelfs kleine kinderen, zonder dat speciale voorzorgsmaatregelen nodig zijn. Zelfs bij direct contact zijn de microscopisch kleine, natuurlijk voorkomende rondwormen onschadelijk. Vinden de nematoden geen prooi meer, dan gaat hun aantal vanzelf weer terug.

Junikever-engerlingen hebben een lange larvencyclus van maximaal 4 jaar. Voor een duurzame plaagbestrijding is het aan te raden om de behandeling in de aanbevolen toepassingsmaanden augustus-september meerdere jaren achtereen te herhalen, om "sluimerende engerlingen" stuk voor stuk te bestrijden en een nieuwe besmetting door invliegende kevers te voorkomen. Een oververzadiging van de grond met nematoden is door de zojuist genoemde natuurlijke zelfregulering niet mogelijk, zodat ook bij langdurig gebruik geen nadelen voor het natuurlijke ecosysteem te verwachten zijn. De natuurlijke bestrijding betaalt zich op lange termijn zelfs eerder uit:

Een gifvrije tuin biedt ideale omstandigheden voor nuttige organismen, die door het gebruik van pesticiden zouden worden verminderd of verdreven. Als je tuin echter aantrekkelijk is voor deze nuttige organismen, zullen spitsmuizen, egels, padden en vogels je tuin gezond en plaagvrij houden en zo een ideaal ecologisch evenwicht ondersteunen.

Junikäfer-Engerlinge weisen einen langen Larvenzyklus von bis zu 4 Jahren auf. Für eine nachhaltige Schädlingsfreiheit ist die Anwendung in den empfohlenen Anwendungsmonaten August-September wiederholt über mehrere Jahre geraten, um “schlummernde Engerlinge”, Stück für Stück zu erfassen und einem Neubefall durch Zuflug vorzubeugen. Eine Übersättigung der Erde mit Nematoden ist aufgrund der soeben erwähnten natürlichen Selbstregulierung nicht möglich, so dass auch bei langjähriger Anwendung keinerlei Nachteile für das natürliche Ökosystem zu erwarten sind. Die natürliche Bekämpfung zahlt sich langfristig sogar eher aus: 

Ein giftfreier Garten erlaubt den natürlichen Fressfeinden vieler verschiedener Schädlingsinsekten den Einzug, die durch den Einsatz von Pestiziden dezimiert oder vertrieben würden. Ist Ihr Garten jedoch attraktiv für diese Nützlinge, dann halten zukünftig Spitzmaus, Igel, Kröte und Vogel Ihren Garten gesund und schädlingsfrei und unterstützen damit ein ideales ökologisches Gleichgewicht.

De verborgen bedreiging: engerlingen van de junikever

Engerlingen van de junikever zijn geen bezoekers die je graag in je eigen tuin hebt. Ze veroorzaken vraatschade aan plantenwortels en nemen daarbij vooral het zorgvuldig getrimde gazon regelmatig flink te grazen. De junikeverlarve, de zogenaamde engerling, moet je daarom snel bestrijden om verdere schade te voorkomen. Gelukkig is zo'n bestrijding van de junikever volledig biologisch mogelijk, zodat zelfs de meest strikte biotuin niet onder de plaag hoeft te lijden!

Biologische bestrijding met nematoden

Het gebruik van natuurlijke vijanden van de engerlingen, zogenaamde nematoden, is eenvoudig en efficiënt: nematoden zijn microscopisch kleine, natuurlijk voorkomende rondwormen die in het gietwater op de aangetaste gebieden worden losgelaten. Vanaf hier gaan de nuttige organismen op zoek naar engerlingen als hun prooi en bestrijden ze de plaagpopulatie effectief en snel. Nadelen of bijwerkingen heeft de toepassing niet - de nuttige organismen hebben het uitsluitend voorzien op engerlingen en zijn volkomen ongevaarlijk voor andere nuttige organismen, planten, mensen en dieren. De bestrijding van de junikever en zijn engerlingen vergt weliswaar meerdere behandelingen over opeenvolgende jaren, maar de eenvoudige toepasbaarheid en milieuvriendelijkheid van de nematoden maken dit ruimschoots goed! Een gebalanceerd ecosysteem zonder pesticiden biedt ideale omstandigheden voor nuttige organismen, die toekomstige plaagpopulaties zonder bijwerkingen onder controle houden. Wie vandaag op gif bespaart, heeft het morgen hopelijk niet meer nodig!

Onze aanbeveling

HB-Nematoden tegen lapsnuitkevers en engerlingen
HB-Nematoden tegen lapsnuitkevers en engerlingen
Sterren
Translation missing: nl.products.product.regular_price
Vanaf € 9,99